Rodzina zastępcza ustanawiana jest w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania nad dzieckiem przez rodziców biologicznych.
Rodzina zastępcza:
- to taka rodzina, która tymczasowo opiekuje się przyjętym do rodziny dzieckiem
- nie jest rodziną adopcyjną
- akceptuje dziecko przyjmowane pod opiekę takim jakie jest
- zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:
- traktuje dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej,
- zapewnia dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych,
- zapewnia kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych,
- zapewnia rozwój uzdolnień i zainteresowań,
- zaspokaja potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne i religijne,
- zapewnia ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie dziecka
- umożliwia uzyskanie dziecku informacji o jego pochodzeniu oraz utrzymywanie kontaktów z rodziną naturalną, jeżeli leży to w najlepszym interesie dziecka
- współpracuje z rodziną biologiczną, która bierze udział w podejmowaniu ważnych decyzji dotyczących ich dzieci (np. przy wyborze szkoły, zawodu, wykonywaniu poważnych zabiegów medycznych)
- wzajemne stosunki w rodzinie są oparte na akceptacji, zrozumieniu i tolerancji.
Szczególna odpowiedzialność i złożone obowiązki, jakich podejmują się osoby sprawujące funkcje rodziny zastępczej, zasługują na najwyższą ocenę moralną i uznanie społeczne
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. W przypadku pilnej konieczności zabezpieczenia dziecka na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy zawartej między rodzina zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania rodziny.
Objęcie dziecka opieką w pieczy zastępczej następuje na okres nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletniości. W przypadku, gdy pełnoletni wychowanek kontynuuje naukę, wówczas może pozostać w rodzinie, za jej zgodą, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia.
Funkcję rodziny zastępczej może pełnić zarówno małżeństwo jak i osoba niepozostająca związku małżeńskim.
Rodzaje rodzin zastępczych:
1. rodzina zastępcza spokrewniona
2. rodzina zastępcza niezawodowa
3. zawodowe rodziny zastępcze, w tym:
– pogotowie rodzinne,
– rodzina zastępcza specjalistyczna.
Rodzina zastępcza spokrewniona
Funkcje rodziny zastępczej spokrewnionej pełnią najbliżsi krewni dziecka, tj. dziadkowie lub pełnoletnie rodzeństwo.
Rodzina zastępcza niezawodowa
Niezawodowa rodzina zastępcza zajmuje się dzieckiem lub dziećmi, z którymi nie wiąże jej żaden stopień pokrewieństwa lub jest to pokrewieństwo dalsze. Rodzina niezawodowa może przyjąć pod swoja opiekę nie więcej niż troje dzieci,
Rodzina zastępcza zawodowa
Zawodowa rodzina zastępcza to rodzina, z którą starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Umowę zawiera się na okres co najmniej 4 lat. Rodzina zawodowa otrzymuje wynagrodzenie na podstawie zawartej umowy. W wypadku małżeństwa, wynagrodzenie przysługuje małżonkowi wskazanemu w umowie. Rodzinie zawodowej przysługuje prawo do czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem w związku z wypoczynkiem, w wymiarze 30 dni kalendarzowych w okresie 12 miesięcy. W tym czasie opieka nad dziećmi umieszczonymi w rodzinie zstępczej zostaje powierzona rodzinie pomocowej. W rodzinie zawodowej może przebywać łącznie nie więcej niż troje dzieci.
Pogotowie rodzinne
Zawodowa rodzina zastępcza pełniąca funkcje pogotowia rodzinnego przyjmuje pod opiekę dzieci w sytuacjach nagłych. Rodzina może odmówić w szczególnie uzasadnionych przypadkach przyjęcia dziecka powyżej 10 r.ż. doprowadzonego przez Policję lub Straż Graniczną oraz jeżeli łączna liczba umieszczonych w rodzinie dzieci przekroczy 3. W pogotowiu rodzinnym dziecko przebywa do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesiące. W szczególnych przypadkach okres pobytu dziecka zostaje przedłużony do 8 miesięcy lub do czasu zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny, przysposobienie lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.
Specjalistyczna rodzina zastępcza
Zawodowa specjalistyczna rodzina zastępcza jest przeznaczona dla dzieci wymagających dodatkowej opieki czy pielęgnacji. Trafiają tu dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, niedostosowane społecznie, małoletnie matki z dziećmi. W tym samym czasie w rodzinie specjalistycznej nie może wychowywać się więcej niż troje dzieci.
W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci.
Rodzinie zastępczej na każde umieszczone dziecko przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania.
Kandydaci na rodzinę zastępczą niezawodowa oraz rodzinę zastępczą zawodową muszą przejść przez procedurę kwalifikacyjną i szkolenie na rodzinę zastępczą.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone małżonkom lub osobie niepozostającej w związku małżeńskim, którzy:
- dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
- nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
- wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
- nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
- są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do funkcji rodziny zastępczej, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
- przebywają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
- zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspakajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
- rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
- właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
- wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodu.
W przypadku, gdy w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej niezawodowej przebywa więcej niż 3 dzieci, starosta, na wniosek rodziny zstępczej zatrudnia osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.
Rodzina zastępcza może korzystać z pomocy wolontariuszy, organizowanej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej, w szczególności w związku z udziałem w szkoleniach, pobytem w szpitalu, nieprzewidzianych trudnościach lub zdarzeniach losowych w rodzinie zastępczej oraz w okresie urlopu wypoczynkowego rodziny zawodowej.
Rodzina zastępcza współpracuje z ośrodkiem adopcyjnym, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej.
Rodzina zastępcza jest objęta wsparciem koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.
Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności:
- udzielanie pomocy rodzinom zastępczym w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej
- przygotowanie we współpracy z asystentem rodziny i rodzina zastępczą planu pomocy dziecku
- pomoc rodzinom zastępczym w nawiązaniu wzajemnego kontaktu
- zapewnienie rodzinom zastępczym dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej
- zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzi przysposabiających
- udzielenie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej
- przedstawienie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi pieczy zastępczej.
Koordynator może mieć pod opieką łącznie nie więcej niż 30 rodzin zastępczych.
Rodziny zastępcze funkcjonują w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej /Dz. U. z 2011r. Nr 149 poz. 887 z późn. zm./
WNIOSKI DO POBRANIA:
1. Wniosek o przyznanie dofinansowania do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka
4. Wniosek o przyznanie środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego
5. Wniosek o przyznanie środków finansowych na przeprowadzenie remontu lokalu mieszkalnego